Co nam grozi, jak się leczyć i jak działać, gdy mamy WZJG, Crohna, a wokół szaleje koronawirus? Najlepiej bez nerwowych ruchów…
Tak, jesteśmy w grupie ryzyka. Jednak – po pierwsze – nie każdy z nas w pierwszej, najgorszej. Po drugie zaś – nie oznacza to, że mamy nagle zmieniać leczenie. Stan zaostrzenia to zdecydowanie najgorsze rozwiązanie, uwierzcie.
No i nie warto przerywać leczenia, gdyż np. Azatiopryna pozostaje w organizmie od 3 do 6 miesięcy od ostatniej dawki (niektórzy uważają, że nawet dłużej).
A skoro o niej mowa: Do wszystkich chorych na Colitis i Crohna w Wielkiej Brytanii przyjmujących Azatioprynę poszła informacja, żeby nie wychodzili z domu przez 12 tygodni. Tak, tygodni. Jednakże nikt nie wziął pod uwagę tego, w jakim stanie są pacjenci i jakie dawki przyjmują.
Najwyższe ryzyko:
Wiążące się z największymi szansami na poważne problemy związane z Covid-19. Dla własnego bezpieczeństwa należy stosować się do wszelkich zaleceń odnośnie kwarantanny/ pozostawania w domu. Absolutnie nie należy narażać się na możliwy kontakt z chorobą. Powinniśmy się w pełni odizolować.
- Sterydy 20 mg+ Prednizolon (z wyłączeniem budezonidu i beklometazonu)
- Rozpoczęcie leczenia biologicznego w ostatnich 6 tygodniach, w połączeniu z innym immunosupresantem.
- Średnie do dużego zaostrzenia choroby pomimo zażywania immunosupresantów lub leczenia biologicznego.
- Zespół krótkiego jelita (SBS), który wymaga wsparcia odżywkami (nutritional support)
- Żywienie pozajelitowe
- Wiek powyżej 70 i/lub dodatkowe choroby ORAZ zażywanie jednego z leków z listy „średniego ryzyka”
Średnie ryzyko:
Zażywanie poniższych leków oznacza większe ryzyko poważnych problemów spowodowanych przez Covid-19. Zdecydowanie zaleca się pozostanie w domach.
Co istotne – nawet jeśli zażywaliśmy jeden z tych leków w ostatnich 6 miesiącach (np. skończyliśmy terapię w ostatnich miesiącach) – także jesteśmy w tej grupie ryzyka. To ważne (i dlatego nie warto porzucać terapii, bo tylko się narażamy):
Leki biologiczne (wybaczcie, nie tłumaczę):
- Ustekinumab (Stelara)
- Vedolizumab (Entyvio)
- Infliximab (Remicade, Inflectra, Remsima, Zessly)
- Adalimumab (Humira, Amgevita, Hyrimoz, Imraldi, Hulio)
- Golimumab (Simponi)
Immunosupresanty:
- Azathioprine (Imuran, Azapress)
- Mercaptopurine (6-MP)
- Tioguanine (6-thioguanine)
- Methotrexate (Maxtrex, Methofill, Metoject, Ebetrex, Namaxir, Nordimet, Zlatal)
Inhibitory (Kalcyneuryna, JAK):
- Tacrolimus
- Ciclosporin
- Tofacitinib (Xeljanz)
I inne terapie biologiczne lub immunosupresantami przepisane przez lekarza.
Wiek 70+, inne choroby, w szczególności serca, oddechowe lub cukrzyca oznacza niestety awans do wyższej grupy.
Najniższe ryzyko:
Jeśli przyjmujesz leki wspomagające, z grupy 5-ASA (m.in. mesalazyna, sulfosalazyna), sterydy doustne, leki hamujące biegunkę (loperamid), a nie kwalifikujesz się do jednej z wyższych grup – ryzyko dotyczące Twojej osoby jest takie samo, jak ogólne populacji.
To tak w zasadzie czym różnią się grupy wysokiego i średniego ryzyka?
W wysokim powinniśmy się mocno odizolować od wszystkich – łącznie z domownikami. W średniej – możemy bezpiecznie kontaktować się z bliskimi, a jeśli mieszkamy samotnie – możemy pozwolić sobie na zakupy (choć to coraz częściej da się załatwić przez internet).
Wychodząc pamiętajmy przy tym, by jak najmocniej ograniczyć ryzyko. Trzeba odpowiednio się zabezpieczyć (maseczka, rękawiczki), a po przyjściu najlepiej wszystko co mieliśmy wrzucić do pralki. Różne rzeczy się słyszy, lepiej za dużo ostrożności, niż za mało.
Grupa średniego ryzyka pozwala nam także spojrzeć troszkę bardziej pozytywnie na wizję izolacji w najbliższych tygodniach. Wszak trzeba pamiętać, że nawet terapia immunosupresantami (jak Azatiopryna) w przypadku leczenia domowego zwykle jest na dawkach ograniczających poważne komplikacje związane z COVID-19.
Jeśli jednak czujesz, że jesteś w wyższej grupie ryzyka – skontaktuj się ze swoim lekarzem.
Foto: CDC/Unsplash, Dhaya Eddine Bentaleb/Unsplash
